«ΜΙΚΡΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΠΠΟΥ ΜΟΥ ΧΡΗΣΤΟ ΤΣΙΑΝΑΚΑ (1957-2021)» | ΟΚΤΩ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ POLAROID ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΚΟΡΙΝΙΩΤΗ

Το κύριο χαρακτηριστικό της polaroid ή στιγμιαίας (instant) φωτογραφίας είναι η χρονική ταύτιση της λήψης με την εμφάνιση της φωτογραφίας σε χαρτί. H πρώτη κάμερα στιγμιαίας φωτογραφίας ήταν το μοντέλο “Land Model 95” το οποίο κυκλοφόρησε στην αγορά το 1948. Εφευρέτης του ήταν ο Edwin Land ο οποίος ίδρυσε στην Αμερική την εταιρεία Polaroid της οποίας το όνομα ταυτίστηκε με τη στιγμιαία φωτογραφία. Για πολλά χρόνια ς και μέχρι την επικράτηση της ψηφιακής φωτογραφίας τη δεκαετία του 2000, η polaroid χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο από το ευρύ κοινό αλλά και από τους καλλιτέχνες. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της polaroid που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας διαφορετικής φωτογραφικής αισθητικής είναι:

(α) Η γρήγορη και σχεδόν ταυτόχρονη με τη λήψη εμφάνιση της φωτογραφίας δίνει τη δυνατότητα της άμεσης αξιολόγησης της φωτογραφίας που τραβήξαμε. Σήμερα, η ψηφιακή φωτογραφία μπορεί να κάνει το ίδιο, μόνο που στην polaroid μπορείς να έχεις σχεδόν αμέσως και την τυπωμένη εκδοχή.
(β) Η αμεσότητα της φωτογραφικής αξιολόγησης που προσφέρει η polaroid είναι ιδανική για γρήγορες λήψεις και για την αυθόρμητη αποτύπωση της καθημερινότητας. Κάτι σαν προάγγελος του instagram. Με την polaroid μπορούμε να τραβήξουμε πλάνα σε μια παρέα και στη συνέχεια να συγκεντρωθούμε γύρω της με αγωνία για να δούμε τυπωμένο το αποτέλεσμα. Κάτι τέτοιο έκανε ο Andy Warhol, ο οποίος χρησιμοποίησε την polaroid για να τραβήξει selfies και πορτραίτα διάσημων ή καθημερινών ανθρώπων συνδυάζοντας την απλή καταναλωτική χρήση της φωτογραφίας με την καλλιτεχνική.
(γ) Το φιλμ της polaroid μπορεί να τυπώσει μόνο μία φορά. Κατά συνέπεια η φωτογραφία μας είναι μοναδική ακριβώς όπως ένα έργο τέχνης.
(δ) Η διαδικασία της άμεσης εκτύπωσης παρέχει τη δυνατότητα καλλιτεχνικής επέμβασης τόσο κατά τη διάρκειά της όσο στη συνέχεια στην τυπωμένη επιφάνεια.
(γ) Η ιδιαιτερότητα της κάμερας polaroid να λειτουργεί μόνο με σταθερά πλάνα χωρίς zoom επηρεάζει την «οικονομία» της φωτογραφικής σύνθεσης και κατά συνέπεια την αισθητική της. Με άλλα λόγια, πριν την λήψη χρειάζεται προσεχτικό καδράρισμα του θέματος.
(ε) Το φωτογραφικό φιλμ έχει σχεδόν απόλυτα τετράγωνες διαστάσεις. Κατά συνέπεια η σύνθεση του πλάνου θα πρέπει να δομείται αναλόγως.
(στ) Τα χρώματα της polaroid έχουν μια ιδιαίτερη και αναγνωρίσιμη χροιά.

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά προσδίδουν στην polaroid μια ξεχωριστή αισθητική που χαρακτηρίζεται από αμεσότητα, αφηγηματική ζωντάνια και ψυχογραφική ένταση. Πολλοί καλλιτέχνες φωτογράφοι, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος, χρησιμοποιούν την polaroid με μοναδικό καλλιτεχνικό τρόπο.

Με την τεχνική της polaroid ασχοληθήκαμε στο «Εργαστήριο» και η σειρά των οκτώ (8) φωτογραφιών της Έλενας Κορινιώτη είναι ένα δείγμα αυτής της ενασχόλησης.